Trong khi hàng ngàn người đang chịu buốt lạnh trên mái nhà vì nước lụt, trên các phương tiện lại nóng lên với tin tức các văn nghệ sĩ đi từ thiện với những khoản tiền lớn được gửi về từ người hâm mộ, đặc biệt là hiện tượng ca sĩ Thuỷ Tiên ôm số tiền “khủng” hơn 100 tỷ đi cứu trợ nạn nhân lũ lụt. Thật ấm lòng trước đông đảo ý kiến ca ngợi hành động đẹp với tấm lòng vàng của những văn nghệ sĩ vừa có tài vừa có tâm đó. Ngược lại, có nhiều “anh hùng bàn phím” nhanh tay bình luận chê bai chỉ trích; lại có người quy kết hành động từ thiện như vậy là vi phạm pháp luật vì không thông qua tổ chức chính quyền.
Ở đây không có tham vọng làm một “khảo luận thần học về từ thiện và bác ái” nhưng những sự kiện thời sự trên có thể dẫn chúng ta đến những suy tư hữu ích dưới ánh sáng Tin Mừng.
Có lần các tông đồ đến ‘khoe’ với Thầy Giêsu rằng có người nhân danh Thầy mà trừ quỷ, và các ông đã “cố ngăn cản họ” chỉ vì một lý do là “người ấy không theo chúng ta.” Chúa không chấp nhận quan niệm ‘độc quyền’ dù là độc quyền làm phép lạ, hay độc quyền làm việc thiện; Ngài nói: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta” (x. Lc 9,49-50; Mc 9,38-40).
Trong cái nhìn đức tin, từ thiện rất gần với đức ái, một nhân đức đối thần. Mà bác ái thì không có biên giới: ai cũng phải làm việc thiện, dù là “có đạo” hay “không có đạo”. Chúa Giêsu kể dụ ngôn người Samaria nhân hậu, vốn bị người Do Thái coi là “ngoại đạo”, lại là mẫu gương thực thi giới răn “yêu người thân cận” hơn cả các thầy tư tế. Kết thúc dụ ngôn, Ngài căn dặn: “Hãy đi và cũng hãy làm như vậy” (Lc 10,37).
Việc bác ái, hay từ thiện, là việc khẩn cấp, phải làm ngay, với tất cả nỗ lực, và quan trọng hơn hết, làm với cả tấm lòng nhân ái. Trong dụ ngôn về cuộc phán xét cuối cùng, Chúa coi việc “cho kẻ đói ăn, cho kẻ khát uống, cho kẻ rách rưới ăn mặc”, cứu giúp người gặp tai ương hoạn nạn là điều kiện để được vào Nước Trời, vì Ngài nói: “Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy” (x. Mt 25,31-46).
Hoàng Mai